تعرفه واردات در حالى به عنوان یکى از مصادیق انحصارى بودن صنعت خودرو ایران تعیین شــده که نگاهى به اعداد و ارقام نشــان میدهد که این میزان تعرفه نه تنها با احتســاب سایر مالیات‌هاى اضافــه بر آن در ایران نســبت به میانگین ســایر کشــورهاى آســیایى بالا نیســت، حتى در برخى موارد کمتر از سایر کشورهاست.

در ســال هاى گذشــته و بــا هــدف حمایت از خودروســازان داخلى، تعرفــه واردات خودرو در ایــران چندین برابر کشــورهاى همســایه درنظر گرفته شــد تا صنعت خودروســازى داخلى رشد کنــد، به طورى که در ایران و در نخســتین ســال آزادســازى واردات خــودرو به کشــور یعنى ۸۳، مســئولان تعرفــه ۱۲۰ درصــدى بــراى واردات خودرو در نظر گرفتند و مقرر شــد ســالانه تعرفه واردات خــودرو ۲۰ درصــد کاهش یابــد تا بازار داخلى براى ورود به سازمان تجارت جهانى آماده شــود اما کاهش ۲۰ درصدى تعرفه، فقط در سال ۸۴ اعمال شد و پس از آن در فاصله سالهاى ۸۴ تا ۸۸ تعرفه واردات ۱۰درصد کاهش یافت.

بررســى روند کاهشــى تعیین تعرفــه واردات خودرو نشان مى دهد میزان تعرفه واردات خودرو در ســال ۹۰ از ۹۰ به ۴۵ درصد و در سال ۹۱ به ۴۰ درصد کاهش یافته اســت، در حالى که تعرفه قطعــات منفصل براى تولیدکننــده داخلى از ۲۶ درصد آغاز مى شــود. با این حســاب اختلاف ۱۴ درصدى تعرفه بین CBU و CKD در مقایسه با بسیارى از کشورهاى دیگر بسیار اندک است. ایــن در حالى اســت که در کشــورهایى مانند برزیل، کره و حتى ژاپن با وضع عوارض و مالیات با نام هاى مختلف در عمل، محدودیت هاى بسیار بیشــترى بر واردات خودرو اعمال مى شــود که با نگاه به این شــرایط شــاهد خواهیم بود که تعرفه در ایران بالا نیســت و مانع ورود واردکنندگان به بازار نشده است.

برزیل دیگر کشور در حال توسعه داراى صنعت خــودروى داخلى اســت که شــرکت هاى بزرگ جهانى در آن پایگاه هاى تولید دارند. در ایــن کشــور تعرفه واردات خــودروى کامل ۳۵ و ســى بى یو ۱۸ درصــد اســت که با نســبت ۱٫۹۴ درصدى از خودروسازى داخلى خود حمایت مى کند اما در عین حال در کنار این میزان تعرفه مواردى همچون دســتمزد فرودگاهى، دســتمزد انبــار و دســتمزد انجام مامور را در کنار دســتمزد اظهارنامــه پیش بینى کرده که ایــن موارد هزینه واردات را به مراتب افزایش مى دهد.

براســاس آمارهاى ارائه شــده، تعرفــه واردات خــودرو در کشــور کــره ۱۰ درصد اســت اما در کنار این میزان تعرفــه، محدودیت هایى همچون مقررات فنــى، رویه هاى هومولوگیشــن و ساختار مالیاتى پیش بینى کرده کــه در کنــار تعرفه ۱۰ درصدى، آســانى واردات را تــا انــدازهاى دچــار خدشــه مى کنــد. ژاپن نیــز دیگــر تولیدکننده جهانى خودرو، تعرفه اى بــراى واردات درنظــر نگرفتــه و واردکنندگان تنهــا ملزم بــه پرداخت ۸ درصدى مالیات ارزش افزوده هســتند اما تمام محدودیتهاى اعمال شــده در کره در این کشور نیز اجرایى مى شود.

تعرفــه واردات خــودرو درســال ۹۶ همچنان ثابت مانده و مانند ســال گذشــته اعمال مى شود وهرچنــد بر اســاس قانون باید ســالانه ۵ درصد کاهــش مى یافــت اما بــا این حــال ایــن قانون چندسالى است اعمال نمى شود. ایران، کشــورى اســت که اکنون عضو سازمان تجارت جهانى نیســت و به همین دلیل با دســت باز به اعمــال محدودیت هــاى تجارتى، همچون ممنوعیــت صــادرات و واردات برخــى کالاها یا اعمال تعرفه هاى سنگین گمرکى بر برخى کالاها و محصــولات مى پردازد و سالهاســت در صنعت خــودرو قوانین یکســانى مبنى بر پشــتیبانى از صنایع داخلى و واردات درپیش گرفته است.

اکنــون نزدیــک بــه ۵ دهــه از عمــر صنعت خودروســازى در کشور مى گذرد و در طول بیش از یک دهه گذشــته تعرفــه واردات خودرو حتى تــا بیــش از صددرصد بوده و هر بــار تلاش هایى براى کاهش آن انجام شــده اســت چراکه تجربه نشــان داده تعیین تعرفه حداقلى واردات خودرو در کشورهاى داراى سایت، باعث پیشرفت صنعت خودروســازى در ایــن کشــورها شــده و درباره کشورهاى واردکننده نیز رشد ایمنى خودروهاى این کشورها را به همراه داشته است. اما با این حال نگاهى به محدودیت هاى موجود نشــان مى دهد که میزان تعرفه واردات خودرو در ایران نه تنها بالا نیست بلکه در برخى مواقع کمتر از سایر کشورهاست.